Delphi programlama dili 'nin, temeli Pascal dilidir. Özellikle nesne yönelimli programlama anlayışıyla yapılandırılmış Turbo Pascal dilinin görsel sürümü denilebilir. Nesne, sınıf, kalıtım, fonksiyon aşırıyükleme(overloading) gibi temel nyp tekniklerini ve daha fazlasını içeren ve c++ den aşağı kalmayan güçlü ve esnek bir programlama dilidir. Borland tarafından geliştirilmektedir. Win32 ve .NET platformları üzerinde yazılım geliştirmeye olanak sağlar. GNU/Linux platformu üzerinde geliştirme imkanı sağlayan Kylix isimli bir sürümü de bulunmaktadır.
Delphi programlama dili nesne yönelimli bir dil olduğu için eklenen bütün nesnelerin (Formlar da dahil) kodlarını oluşturur. Bu kodları "Unit" ler içerisinde barındırır.
Aşağıda örnek bir Delphi kaynak kodu görülmektedir. Örnekte form üzerindeki buttona tıklandığında 'Merhaba Dünya' mesajı verir. Delphi tarafından oluşturulan koda programcının eklediği satır açıklama ile belirtilmiştir.
Gelişim Süreci
Delphi EEP (Early Experience Program)
İlk hazırlık sürümü 1994 sonbaharında kısıtlı bir geliştirici çevresinde satılmıştır. Yanında verilen kaynak kodları gelecek sürüm olan Delphi 1'e göre önemli farkları olduğunu gösteriyor.
Delphi 1 (Kodadı: Delphi)
Delphi nin ilk sürümü 14 Şubat 1995 de satışa sunuldu. Sadece 16 Bit uygulamalar için kaynak kodları içeriyordu. Bileşenleri son derece kısıtlıydı.
Delphi 2 (Kodadı: Polaris)
Delphi 2, Mart 1996'da satışa sunuldu. 32 Bit uygulamaların geliştirilebildiği ilk sürümdür. Önceki sürüm olan Delphi 1 de birlikte veriliyordu.
Delphi 2, 16 Bit ten 32 Bit'e geçişte önemli ölçüte geliştirildi. Windows 95 stilinde modern bileşenler içeriyordu. Ayrıca çok daha fazla hafıza kullanımına izin veriyordu. Daha önce tüm veritipleri için 64 KByte ile sınırlıydı. Karakter dizileri (String) 255 karakter olabiliyordu. Delphi 2 ile 2 GByte a kadar kullanım imkanı buldu.
Delphi 3 (Kodadı: Ivory)
Delphi 3, Mayıs 1997 de satışa sunuldu.
Önceki sürüme göre en önemli fark çok sayıda hatanın düzeltilmesi ve internet uygulamaları ile ilgili bileşenlerin eklenmesi olmuştur
Delphi 4 (Kodadı: Allegro)
Delphi 4, Temmuz 1998 de satışa sunuldu. Dinamik dizi kullanımını sağladı.
Delphi 5 (Kodadı: Argus)
Delphi 5, Ağustos 1999 da satışa sunuldu. Bu sürüm ile ADO ile veritabanı erişimi başladı. Profesyonel sürümde ise bu özellik ADO Express olarak satın alınması gerekiyodu. ama "ABB expres" olarak alındı.
Delphi 6 (Kodadı: Iliad)
Delphi 6, Mayıs 2001 de satışa sunuldu. Delphi 6 ile birlikte gelen Modelmaker modelleme aracı ile UML-Modellerinden Delphi kodları oluşturulabiliyordu. Modelmaker nesne tabanlı sistemleri modelleyen standart bir dil olan Unified Modeling Language UML ile Diagram oluşturmayı sağlıyor. Böylece kod yazımı en aza indiriliyordu.
Veritabanı erişimi için yeni bir arabirim olan dbExpress eklendi........................
Delphi 8 (Kodadı: Octane)
Delphi 8, Aralık 2003 de satışa sunuldu. Bu sürüm ile sadece .NET 1.0 uygulamaları geliştirilebiliyordu. ECO gibi çok güçlü bir teknoloji Delphi'ye kazandırıldı. Borland bu versiyonda ECO gibi bazı ilklere imza attı. Fakat bu gelişmelerden çok, herkesin beklediği .NET desteği biraz gecikti ve IDE'de bulunan buglar herkezi bezdirdi. IDE'nin başarısızlığı ECO gibi teknolojilerin önemini perdeledi.
Delphi 2005 (Kodadı: Diamondback)
12 Ekim 2004 tarihinde satışa sunuldu. .NET 1.1 ve Win32 desteği ile beraber geldi. Delphi 8'in ardından, Delphi kullanıcılarının karşısına gerçekten güçlü bir IDE çıkarıldı. ECO II ile model tabanlı progrmlamaya yeni bir soluk geldi. Özellikle Refactoring desteği, Delphi'nin 8. sürümünde kaybettiği imajını geri kazandırdı.
Delphi 2006 (Kodadı: Dexter)
10 Ekim 2005 çıkış tarihidir. Her ne kadar Delphi programcıları .NET 2.0 desteğini bekleseler de, bu sürümün amacı .NET ve Win32 alanında iyileştirmelere gidilmesi idi. Özellikle Win32 kütüphanesindeki bir çok temel rutinde, FastCode kütüphanesi kullanıldı. Yine bu sürümde de .NET 1.1 desteği veren Delphi, bizleri ECO III ile tanıştırdı. Ayrıca Win32 ve .NET ortamları için Together ve Caliber RM destekleri eklendi. Pattern Organizer, Code Templates gibi özelliklerin yanında Refactoring geliştirildi. Ayrıca bu sürümde C# Builder, C++ Builder bütünleşik olarak geldi.
Delphi 2007 for Vista (Kodadı: Spacely)
19 Mart 2007 tarihinde çıktı. Bu sürümde esas amaç Windows Vista ve Ajax'tır. Ve bu sürüm sadece Win32 için çıkmıştır. .NET sürümü bulunmamaktadır.
Delphi for PHP (Kodadı: Astro)
27 Mart 2007 tarihinde piyasaya sunuldu. Qadram şirketinin uzun süreden beri üzerinde uğraştığı QStudio, CodeGear(Borland'ın alt şirketi) tarafından satın alındı ve ismi Delphi for PHP olarak piyasaya çıktı. Özellikle VCL kütüphanesinin PHP versiyonu ile birlikte Qooxdoo ve Ajax destekleri ile ön plana çıkıyor.
Delphi 2008 (Kodadı:Tiburón)
2008'nin ortasında çıkması planlanan 2008 sürümünün en önemli yeniliği VCL in Unicode destekli hale gelecek olmasıdır. Bunun yanında Win32 için Generics desteğinin gelecek olması diğer bir yeni özellik olacak.
Delphi ??? (Kodadı:Commodore)
Delphi 2008 den sonra çıkması planlanan Commodore sürümünün en önemli yeniliği VCL in 64Bit destekli hale gelecek olmasıdır.
Bu sürümlerin ilerisinde ise aşağıdaki özelliklerin dile getirilmesi planlanmaktadır.
1. multi-core/multi-threaded development
2. Development for PDAs and the Compact Framework
3. Language enhancements and standards conformance
4. Rich Internet Application (RIA) development
5. Cross-compilation to other operating systems
6. Continuously improved and frequently updated documentation